Tekst achterflap

Het Nederlandse slavernijverleden is actueler dan ooit. Tot eind vorige eeuw trok het voornamelijk de aandacht van wetenschappers, maar tegenwoordig heeft bijna iedereen er een mening over. Sinds de Black Lives Matter-protesten is deze zwarte bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis zelfs een van de meest besproken onderwerpen. Hoe dachten onze voorvaderen over slavernij, zijn we er rijk van geworden en is het hedendaagse racisme een van de wrange vruchten van dat donkere verleden? Vragen te over, waarop de antwoorden echter vaker meningen dan historische feiten zijn.

Nederlands slavernijverleden schetst op basis van de laatste inzichten een indringend beeld van de Nederlandse deelname aan de trans- Atlantische slavenhandel en de inzet van slaven in de plantagekoloniën. Maar ook de opvattingen van onze voorouders daarover komen aan bod. Hadden zij morele bezwaren tegen de slavenhandel en slavernij of was het business as usual?

Biografie

Henk den Heijer (1950) is emeritus hoogleraar zeegeschiedenis aan de Universiteit Leiden. Hij is gespecialiseerd in de geschiedenis van de Atlantische handel en scheepvaart en schreef onder meer het standaardwerk "Geschiedenis van de WIC" (2013).

Inhoudsopgave

Woord vooraf 7 Gevoelige kwesties 9 1. Voor- en tegenstanders van slavernij 25 Slavernij en zelfrefl ectie 26 Theologen over slavenhandel en slavernij 32 De praktijk 44 Een vroegmodern abolitionistisch debat? 49 2. Van Afrika naar Amerika 55 Het Nederlandse aandeel 56 Van het binnenland naar de kust 68 De oversteek 80 Slavenverkoop in Amerika 92 Onder vreemde vlag en in de tussenhandel 98 3. Slavernij in de koloniën 103 Nederlands-Atlantische bezittingen 104 Slavernij in de plantagekoloniën 111 Slavernij op de Caribische eilanden 119 Religie en cultuur 125 Vergrijpen, veroordelingen en straff en 130 Manumissie 137 4. Vele vormen van verzet 145 Verzet aan boord van slavenschepen 146 Maronnage 151 Verzet op de plantages 194 Opstanden 198 5. Afschaffing van de slavenhandel en slavernij 207 Groot-Brittannië als voorbeeld? 208 Revoluties, slavenopstanden en abolitionisme 210 Het einde van de Nederlandse slavenhandel 222 De lange weg naar ‘vrijheid’ 228 6. Economische effecten van slavenhandel en slavernij 241 Winst en verlies in de slavenhandel 243 Verwerking van en handel in plantageproducten 253 Atlantische belangen 259 7. Slavernijverleden, racisme en identiteitspolitiek 269 Wetenschappelijke belangstelling 270 De roep om erkenning 273 Maatschappelijke aandacht 275 Nieuwe wetenschappelijke inzichten 278 Slavernij en hedendaags racisme 280 Taalzuiveringen en racismebestrijding 282 Epiloog 289 Noten 297 Bronnen en literatuur 316 Register op persoonsnamen 330 Register op geografische namen 334

Details